จีนแต้จิ๋วใน ซัวเถา | โดย อ.เกษมสันต์ วีระกุล
จีนแต้จิ๋วใน ซัวเถา
เมื่อต้นเดือนที่ผ่านมา อ.วินัย กุลกอบเกียรติ แห่งวิหารเซียน พัทยา ได้ชวนผมไปสักการะสุสานพระเจ้าตากในเมืองซัวเถา เลยขออนุญาตเก็บตกเรื่องราวต่างๆมาเล่าให้ฟังครับ ซัวเถาหรือที่คนจีนเรียก ซ่านโถว Shantou เป็นเมืองซึ่งตั้งอยู่ทางทิศ ตะวันออกเฉียงเหนือของมณฑลกวางตุ้ง มณฑลที่อยู่ตอนใต้สุดของจีนใกล้ๆกับฮ่องกงและมาเก๊า เป็นประตูของจีนออกสู่ AEC และเป็นมณฑลที่ในอดีตคนจีนได้อพยพลงมาอยู่ในประเทศต่างๆรอบๆบ้านเราเป็นจำนวนมากรวมถึงไทยด้วย
รูปสุสานพระเจ้าตากในเมืองซัวเถา
คนซัวเถานั้นใช้ภาษาจีนแต้จิ๋ว เป็นภาษาหลักในการสื่อสารระหว่างกันแต่ภาษาจีนกลางก็เขาเข้าใจและใช้เป็นภาษา ราชการ ตอนที่ผมไปถึงและได้ยินคนที่นั่นเขาพูดภาษาแต้จิ๋วกันก็รู้สึกคุ้นเคยเพราะคนจีนในไทยจำนวนไม่น้อยก็ยังพูด แต้จิ๋วกันอยู่ อย่างเวลาที่เขาจะเชิญชวนให้ผมทานของอร่อยๆ เขาก็จะบอกว่า “หอเจี๊ยะๆ” ซึ่งผมก็เข้าใจทันทีว่าอร่อย
คำจีนหลายคำที่เราได้ยินกันบ่อย เช่น กากี่นั้ง (คนกันเอง) บ่มิไก๊ (ไม่ได้เรื่อง) กำเสี่ย โจ่ยเสี่ย (ขอบใจ ขอบคุณ) เจี่ยะปึ่ง (กินข้าว) จ่างเอ๊ก (อาบน้ำ) หรือ กอปี๊ (กาแฟ) ล้วนแต่เป็นภาษาจีนแต้จิ๋วที่คนจีนแต้จิ๋วในไทยยังพูดเหมือนจีนแต้จิ๋วในจีน แต่ก็มีภาษาจีนแต้จิ๋วอีกหลายคำที่ไทยเราปรับเปลี่ยนจนต่างไปจากจีน เช่น (ฝรั่ง) อั้งหม้อ ที่หมายความถึง ฝรั่งต่างชาตินั้น จีนเขาจะพูดว่า “ไซฮึงนั้ง” หรือคนจีนในไทยที่เราเรียกกันว่า “ตึ่งหนั่งเกี้ย” นั้นคนจีนแต้จิ๋วก็จะเรียก “ฮั่วอี้” เป็นต้น และมีอีกหลายคำจีนแต้จิ๋วที่คนไทยนิยมใช้กันแต่คนจีนแต้จิ๋วในจีนไม่ใช้ เช่นคำว่า อาเสี่ย เถ้าแก่เนี้ยะ เซ้ง และยัวะ (ร้อน) น่าสนใจดีนะครับ
นอกจากภาษาแล้ว อาหารการกินแบบจีนๆในไทยก็ได้รับอิทธิพลมาจากคนจีนแต้จิ๋วที่อพยพลงมาอยู่ในไทยนี่เอง ดังนั้น เมื่อคณะคนไทยไปเที่ยวซัวเถาจึงสามารถทานอาหารได้แบบเอร็ดอร่อยคุ้นปาก จะต่างกันก็ตรงที่ว่ารสชาติอาหารแต้จิ๋ว ในซัวเถานั้นจะไม่รสชาติเข้มข้นเหมือนในเมืองไทย ที่นั่นเขาจะเน้นความสดและความหวานของวัตถุดิบโดยเฉพาะ อาหารทะเลซึ่งเขามีอย่างเหลือเฟือและสดจริงๆ
คนที่ชอบอาหารทะเล กุ้ง หอย ปูปลา รับรองว่าเมื่อไปซัวเถาไม่ผิดหวังแน่นอน แต่อย่าไปมองหาน้ำจิ้มซีฟู้ดนะครับ เขาไม่ค่อยนิยมทานกัน หลายร้านที่ผมได้ลองทานผมว่าหอยทอด ขนมผักกาดของเขาแม้จะมีแค่น้ำปลาดีให้จิ้มทานก็ ยังอร่อยกว่าหอยทอดและขนมผักกาดบ้านเรา ส่วนเป็ดพะโล้ที่เป็นอาหารดังของเมืองนั้นผมว่าของเมืองไทยอร่อยกว่าครับ แต่รวมๆแล้วนับว่าอาหารจีนแต้จิ๋วที่เพิ่มน้ำหนักให้ผมเกือบๆ 2 กิโลกรัมในช่วง 4 วันที่ไปมานับว่าอร่อยทีเดียว
อาหารแต้จิ๋วในซัวเถาที่ผมชอบเป็นพิเศษคือ “ไชโป๊วเก่า” ที่ต้องเก็บไว้หลายปีก่อนจะเอามาเสิรฟเป็นเครื่องเคียงไว้ ทานกับทุกๆอย่างทานเล่น หรือจะคลุกข้าวสวยร้อนๆก็อร่อยเพราะกลิ่นหอมยวนใจ รสชาติเค็มหน่อยๆ บางร้านก็จะ ทำข้าวต้มไชโป๊วเก่ามาเสิรฟเป็นเมนูปิดท้ายเพื่อให้ไชโป๊วเก่าทำหน้าที่ขับพิษในร่างกาย ทำให้ได้ทั้งความอร่อยอิ่มท้อง และขับพิษได้ในเวลาเดียวกัน ไชโป๊วเก่านี่แต่ละร้านเขาจะมีสูตรพิเศษของเขาเองควรลองชิมให้ครบ
จีนแต้จิ๋วที่อพยพไปอยู่ฮ่องกงนั้นได้พัฒนาอาหารจีนแต้จิ๋วไปในทางที่ใช้วัตถุดิบราคาแพงที่สรรหามาจากทั่วโลก เช่น กุ้งมังกร เป๋าฮื้อ หอยวงวงช้าง หูฉลาม ฯลฯ จนทำให้อาหารจีนแต้จิ๋วในฮ่องกงกลายเป็นอาหารจีนที่มีความหรูหราราคา แพง ตอบสนองความต้องการคนจีนฮ่องกงและนักท่องเที่ยทั่วโลก แตกต่างไปจากอาหารจีนแต้จิ๋วในจีนซึ่งเน้นวัตถุดิบ คุณภาพดีของท้องถิ่น
บ้านเมืองโดยรวมๆในซัวเถามีการพัฒนาไปมาก มีความเป็นระเบียบเรียบร้อย สะอาดสะอ้านมากกว่าบ้านเราเยอะ ผู้ใหญ่ หลายท่านที่ร่วมคณะไปกับผมคราวนี้ถึงกับออกปากว่าซัวเถาวันนี้กับอดีตต่างกันมากเหลือเกิน ขณะที่ผู้ชายไทยซึ่งร่วม คณะมาด้วยกัน พอกลับเมืองไทยมาคยต้องหายาทาแก้คอเคล็ดกันเป็นแถว เพราะมัวแต่เหลียวคอไปมาดูสาวๆซัวเถาซึ่ง หน้าตาดีมากกว่าสาวจีนในเมืองอื่นอย่างเห็นได้ชัด